Hipertansiyon, tıbbi terminoloji kullanıldığında, arteriyel kan basıncının sürekli yüksek seyrettiği bir durumu ifade eder. Bu, global bir sağlık sorunu olup, potansiyel olarak ciddi komplikasyonlara yol açabilir. Bu makalede, hipertansiyonun tanımını, belirtilerini ve nedenlerini tartışacağız.
Hipertansiyonun Tanımı
Amerikan Kalp Derneği’nin 2017’deki güncellenen tanımına göre, sistolik kan basıncının 130 mmHg’nin üzerinde veya diyastolik kan basıncının 80 mmHg’nin üzerinde ölçülmesi hipertansiyon teşhisi için yeterlidir. Bu değerler, kişinin genel sağlık durumu ve diğer risk faktörlerine bağlı olarak değişebilir.
Hipertansiyonun Belirtileri
Hipertansiyon genellikle belirgin semptomlar olmadan ilerler, bu yüzden “sessiz katil” olarak adlandırılır. Ancak, bazı durumlarda belirtiler arasında baş ağrısı, nefes darlığı, göğüs ağrısı, burun kanaması ve çarpıntı bulunabilir. Bu belirtiler genellikle hipertansiyonun ciddi bir şekilde ilerlediği durumlarda görülür.
Hipertansiyonun Nedenleri
Hipertansiyonun kesin nedeni genellikle belirsizdir. Bu durum esansiyel (primer) hipertansiyon olarak adlandırılır ve genellikle genetik faktörler, yaş, cinsiyet, ırk, tuzlu gıda tüketimi, sigara kullanımı, aşırı alkol tüketimi ve fiziksel inaktivite gibi risk faktörleri ile ilişkilidir.
Sekonder hipertansiyon ise belirli bir altta yatan tıbbi durumdan kaynaklanır. Bu durumlar genellikle böbrek hastalığı, adrenal bezi hastalığı veya belirli ilaçların kullanımını içerir.
Hipertansiyonun Yönetimi
Hipertansiyonun yönetimi genellikle yaşam tarzı değişiklikleri ve ilaç tedavisi ile birleştirilir. Yaşam tarzı değişiklikleri arasında düşük tuzlu ve dengeli bir diyet, düzenli egzersiz, kilo kontrolü, alkol ve sigara tüketimini azaltma veya durdurma ve stres yönetimi yer alır. İlaç tedavisi genellikle bir veya daha fazla kan basıncını düşürmeye yardımcı olan ilaçları içerir.
Hipertansiyon ve Komplikasyonlar
Hipertansiyon, kontrol edilmediği takdirde bir dizi ciddi sağlık sorununa yol açabilir. Bunlar kalp hastalığı, felç, böbrek yetmezliği ve göz hasarı gibi durumları içerir. Kronik yüksek kan basıncı, arterlerin zarar görmesine ve sertleşmesine neden olabilir, bu da kanın vücuttaki organlara ve dokulara akışını zorlaştırır. Uzun vadede, bu durum kalbin daha sıkı çalışmasına ve sonuçta kalp yetmezliğine yol açabilir.
Hipertansiyonun Önlenmesi
Hipertansiyonun önlenmesi genellikle yaşam tarzı değişikliklerini içerir. Bu değişiklikler arasında sağlıklı bir diyet sürdürme, tuz tüketimini azaltma, düzenli egzersiz yapma, sigarayı bırakma ve alkol tüketimini sınırlama bulunur. Özellikle yüksek risk altındaki bireyler için, düzenli tıbbi kontrol ve kan basıncı takibi önemlidir.
Sonuç
Hipertansiyon, yaygın ve potansiyel olarak ciddi bir sağlık sorunudur. Ancak, erken tanı ve etkili yönetimle, hipertansiyonun sağlık üzerindeki etkileri azaltılabilir ve komplikasyonların riski önemli ölçüde düşürülebilir. Bu nedenle, özellikle yüksek risk altındaki kişilerin düzenli olarak kan basınçlarını kontrol etmeleri ve doktorlarıyla birlikte uygun bir yönetim planı oluşturmaları önemlidir. Bilinçli ve proaktif bir yaklaşım, hipertansiyonla mücadelede en önemli adımlardan biridir.
Uz. Dr. Kerem Temel Eskişehir Acıbadem hastanesinde Kardiyoloji alanında hastalarına tanı, teşhis ve tedavi hizmeti vermektedir.
Kaynak: